تاثيربربازارسرمايه
اگرچه بازارسرمايه و به ويژه بورسهاي اوراق بهادار نقشي درشر و بحران مالي نداشتند امابيشترين تاثير را ازآن پذيرفتند. همچنان كه درپيشتر اشاره شد،اين بحران بيشتر يك بحران اعتباري بود و درابتد از طريق بازارهاي خارج ازبورس كه ازنظارت وضابطه مندي كمتر برخوردارهستند،گسترش پيداكرد وسپس با تاثيرگذاري برپرتفوي موسسات مالي، به بازار سرمايه و بورسهاي اوراق بهادار سرايت كرد. با كاهش ارزش پرتفوي شركتهاي تامين سرمايه وديگرموسسات مالي،قيمت سهام آنها دربورسهاي اوراق بهادار با افت شديدي روبرو شدودرنتيجه آن، سرمايهگذاران اعتمادخودرابه اين بازارها از دست دادندو منابع مالي خود را كه با كاهش ارزش سهام، بخشي از ارزش خود را از دست داده بودند، به بازارهاي كم ريسكترمنتقل كردند. اين عامل باعث شد،بازارهاي اوراق بهاداردر بعضي ازكشورها بامشكل جدي مواجه شوند به گونهاي كه نياز به دخالت دولت براي كمك به آنهااحساس شد.(مشايخ و همكاران، 1387).
2-5-4 تاثير بحران بر شاخصهاي بورس جهان
نيمه دوم ماه سپتامبر تاثير اين بحران عميقتر شد و شاخصها سقوط كردند، اگر چه بازارهاي بورس اوراق بهادار نقشي در شروع بحران مالي نداشتند، اما بيشترين تاثير را از آن پذيرفتند. اين بحران، ابتدا يك بحران اعتباري بود و در ابتدا از طريق بازارهاي خارج از بورس كه نظارت كمتري برخوردار هستند، گسترش پيدا كرد. با افت بازارهاي سهام در سراسر دنيا، ميلياردها دلار از ثروت جهان نابود شد. (روزنامه دنياي اقتصاد، 1387). تاثير بحران بر شاخصهاي بورس جهان (آمريكا، اروپا و آسيا)، تاثير بر قيمت فلزات اساسي (سنگآهن، روي، آلومينيوم، مس و…)، تاثير بحران بر قيمت نفت و كاهش آن، بخصوص در كشورهاي صادركننده نفت به صورت چشمگيري آنان را با كسري بودجه مواجه نمود. كاهش حجم تجارت جهاني و كاهش صادرات به همراه افت جريان سرمايه، منجر به كاهش سرمايهگذاري شده و مشكلات شركتها و بانكها را دوچندان نمود. (دارابي، روزنامه دنياي اقتصاد، 1387)
2-5-5 ايران و بحران مالي جهان
بحران در بازارهاي مالي جهان، شرايط تازهاي را نيز براي اقتصاد ايران پديد آورده است. اگرچه در ابتداي بحران برخي بر اين باور بودند كه اين بحران به دليل ارتباطات كم ايران با ديگر كشورها و تحريمهاي صورت گرفته عليه ايران چندان تاثيري بر اقتصاد كورمان نخواهد داشت، اما به نظر ميرسد كه ايران نيز همچون ساير اقتصادهاي جهان مصون از بحران مالي جهان و ركود برخاسته از آن نخواهد بود (دارابي، 1387).مهمترين تاثيري كه بحران مالي غرب بر اقتصاد ايران دارد، بهاي نفت خام است كه پس از چند ماه افزايش سريع در بازارهاي بينالمللي در هفتههاي اول بحران، به شدت كاهش يافته است كه اين امر درآمدهاي نفتي را به شدت كاهش ميدهد و عمدهترين اثر كاهش درآمدهاي نفتي نيز بر بودجه دولت است(دارابي، 1387).
2-5-6 تاثير بحران جهاني بر بورس اوراق بهادار تهران
بحران مالي جهاني از دو راه ميتواند وارد بورس تهران شود:
اول از راه كاهش سود شركتهاي بورسي و دوم از راه كاهش حجم پولي كه ميتواند قيمت سهام را در حد خاصي نگه دارد. تاثير پذيري بر سود شركتها در 4 گروه صنعتي قابل مشاهده است:
- شركتهايي كه صادر كننده موادخام به دنيا هستند اين شركتها عبارتند از شركتهاي پايين دستي نفت، پتروشيمي و شركتهاي معدني كه بخشي از محصولات خود را صادر ميكنند.
- شركتهايي كه قيمت محصولات آنها در داخل كشور منطبق با قيمتهاي جهاني است. يعني اگر قيمت جهاني افزايش يا كاهش يابد به همان مقدار قيمت داخلي را تغيير ميدهند مانند شركتهاي فولادي، مس، روي و شركتهاي پتروشيمي كه در داخل كشور، محصول خود را عرضه ميكنند.
- شركتهايي كه قيمت مصوب دارند اما مصرفكنندههاي مواد آنها به دليل ارتباطي كه با قيمت جهاني دارند روي كاهش قيمت مصوب پافشاري ميكنند، مثل شركتهاي توليدكننده سنگآهن. شركتهاي فولادي مايلاند به دليل كاهش قيمتهاي جهاني، قيمت مصوب سنگآهن را كاهش دهند.
- شركتهاي سرمايهگذاري كه بخشي از پورتفوي آنها شامل سه گروه بالا ميشود، بالطبع سود آنها هم به نسبت سهامي كه از اين شركتها دارند، كاهش مييابد (مشايخ و همكاران، 1387).
راه دومي كه بورس تهران را آسيب پذير ميكند. حجم پولي است كه وارد بورس ميشود يا در چرخش نقدينگي بورس مورداستفاده قرار ميگيرد. سرمايههاي سه گروه زير در بورس تاثيرگذار است :
- افرادي كه از خارج بورس تهران سرمايه وارد بورس ميكنند. قطعا حجم پولي كه از اين طريق وارد ميشود با توجه به قيمت نفت و كاهش بودجه كشور و بالطبع كاهش درآمدهاي مردم، كمتر ميشود.
- افرادي كه هميشه در بازار حضور دارند اما براي خريد سهام نيازمند عرضه سهام ديگري هستند. با كاهش قيمت تاثيرپذير از قيمتهاي جهاني، قدرت اين گروه براي حفظ سهام كاهش مييابد، زيرا توان و قدرت مالي خود را براي حفظ قيمتهاي سهام از دست ميدهند و از اين رو شركتهايي كه قيمتهاي جهاني تاثيري بر آنها ندارد و سود آنها كاهش نمييابد با كاهش P/E روبهرو خواهند شد.
لینک جزییات بیشتر و دانلود این پایان نامه:
ارتباط بین حسابداری محافظه کارانه وبحران مالی در شركتهاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران